Pages

18 October 2008

Prokopijević o krizi II

U prethodnom postu o komentarima srpskih liberala o krizi, napisao sam da ni Mijatović ni Prokpijević ne komentarišu ulogu FM i FM, kao ni monetarnu politiku.

Na Katalaksiji imate jedan mnogo duži Prokopijevićev tekst koji se detaljno bavi i monetarnom politikom, i ulogom FM i FM i CRA i raznim drugim elementima krize, ali čak i nekim teorijskim pitanjima i poređenjem ove krize sa Velikom Depresijom. Meni je posebno zanimljiva analiza monetarnog faktora koja je bazično saglasna sa onom koju sam pohvalio kod Gligorova, samo što mislim da je Prokopijevićeva "medicina" mnogo logičnija za takvu dijagnozu. Evo sažetka celog teksta:

Ove krize teško da bi bilo da je država svojom regulaciom nije stvorila. Ona to nije uradila direktno, već indirektno, preko sistema podsticaja, kojim je kanalisala ponašanje poslovnih aktera. Da država nije terala banke da ulažu u nestandardne kredite, krize ne bi bilo. Da država nije emitovala više novca, teško da bi balon dosegao ove razmere. Da država preko F & F nije garantovala kredite, to ne bi dovelo do širenja moralnog hazarda i negativne selekcije. Konačno, da država sada ne pokušava da plati deo ceha, svi bismo naučili jednu važnu lekciju. Ovako, stvara se scena da sličnu grešku ponovimo u nekoj drugoj situaciji i u nekom drugom vremenu."

9 comments:

wk said...

Izvinjavam se što postavljam pitanje manje-više off-topic - da li ova trenutka kriza ima iste razloge kao i kriza Japanu početkom 1990-tih?

andreas breme said...

vec sam spominjao da je 2005 pokusano da se uvede nadzor i regulacija nad FM (republikanski senator Chuck Hagel je predlozio Federal Housing Enterprise Regulatory Reform Act 2005) i da to nazalost nije uspelo zbog protivljenja demokrata, a sada vidim clanak koji o tome pise. ali ono sto mi je najcudnije je da svu krivicu svaljuje na one republikance koji su bili "ubedjeni" da ne podrze zakon a ulogu demokrata jedva da pominje.

Freddie Mac's payments to DCI began shortly after the Senate Banking, Housing and Urban Affairs Committee sent Hagel's bill to the then GOP-run Senate on July 28, 2005. All GOP members of the committee supported it; all Democrats opposed it.

In the midst of DCI's yearlong effort, Hagel and 25 other Republican senators pleaded unsuccessfully with Senate Majority Leader Bill Frist, R-Tenn., to allow a vote.

"If effective regulatory reform legislation ... is not enacted this year, American taxpayers will continue to be exposed to the enormous risk that Fannie Mae and Freddie Mac pose to the housing market, the overall financial system and the economy as a whole," the senators wrote in a letter that proved prescient.

Unknown to the senators, DCI was undermining support for the bill in a campaign targeting 17 Republican senators in 13 states, according to documents obtained by The Associated Press. The states and the senators targeted changed over time, but always stayed on the Republican side.

In the end, there was not enough Republican support for Hagel's bill to warrant bringing it up for a vote because Democrats also opposed it and the votes of some would be needed for passage. The measure died at the end of the 109th Congress.

ceo clanak

andreas breme said...

tomislave, jako slabo poznajem uzroke krize u japanu, ali mislim da je zajednicko to sto je postojala politika jevtinog novca sa realnom kamatnom stopom CB koja je bila negativna ili oko 0, sto je dovelo do ulaganja u nekretnne i enormnog rasta cena... koliko znam, nakon toga je sledila dugorocna kriza i doslo do situacije u kojoj u Japanu nije bilo moguce naci dobru investiciju za plasman sredstava

dalje, sto se krize u SAD tice, FM i FM i velike investicione banke su bile neregulisane ili izuzete od regulacije koja je vazila za druge. dalje, finansijski sektor se upustio u kupovinu rizicnih papira itd. mada neke zemlje poput Spanije ili Srbije gde je CB propisima onemogucila ulaganje u visokorizicne plasmane sacuvale su banke, privatne penzije, osiguranja itd... i izvukle se u najvecoj meri.

Ivan Jankovic said...

Tomislave,
j atakodje nisam detalnije proucavao japanski slucaj. Ali, znam da je postojala politika jeftinog novca i tu se slzem s Bremeom.

Breme, cudno je da kazes da su banke bile neregulisane, kad je bankarski sektor najregulisaniji na americkom finansijskom trzistu, a FM i FM "Government Sponsored Enterprises"? Samo Basel II kriterijumi koji su stupili na snagu u Americi prosle godine, ucinili su da mnoge banke koje bi po starim pravilima bile ok, izgledaju mnogo losije. Citao sam neke procene da bi 1987 80% banaka propalo da je primenjeno mark-to-market racunovodsdtvo po Basel II kriterijima koje sada vazi.

Takodje, mislim da je mnnogo veci problem ono o cemu pisu i Gligorov i Prokpijevic, i mnogi na Zapadu, a to je jeftina kreditna politika i niska kamatna stopa. Ne bi bilo toliko ludackog zaduzivanja, te time ni losih plasmana i subprime kredita, da nije bilo toliko jeftinog novca.

Najlakse je reci trziste je krivo jer su bankari pohlepni i uvedimo regulaciju da ih sprecimo. Ali, to ne resava nista, nego jos pogorsava problem.

andreas breme said...

ivane, sto se mark to market racunvodstva tice, to smo vec jednom raspravljali... mislim da je okrivljavanje m2m racunovodstva i basel kriterijuma kao kad je covek 20 godina alkoholicar a onda kad ode kod lekara i ovaj mu kaze da ima cirozu jetre ili neki rak covek se naljuti na lekara...i kaze kako je lekar kriv zbog bolesti...

sto se tice rgulcije bankarskog sektora, rekao sam da su FM i FM i 5-6 najvecih investticionih banaka bile izuzete od pravila koja su zahtevana od ostalih banaka. A sto se regulacije tice mislio sam na ceo finansijski sektor, ukljucujuci osiguravajuce kuce, privatne penzije itd...Ipak je finansijski sektor drukciji od ostatka privrede i zahteva drugaciji okvir. zasto nije stradao bankarski sektor u Srbiji ili bankarski sektor spanije? clanak o spaniji

"Mena points to two factors. “First, in some cases the Bank of Spain counseled [banks] against investing in products guaranteed by subprime assets, and in other cases, the Bank prohibited that kind of behavior."

isto tako ostaje pitanje dinamike i trendova. da li je 10 godina pre krize vrsena regulacija ili deregulacija? ja mislim da je vrsena deregulacija npr. kroz GLB act ili kroz slabljenje CRA (mada mi nije jasno odakle Prokopijevic izvlaci podatak da je CRA pojacan 2005 godine, kad je ustvari oslabljen (ne kazem da je CRA imao nekog uticaja na krizu, naprotiv mislim da je bio neutralan )) ili neuspeh Federal Housing Enterprise Regulatory Reform Act 2005.

dalje, nije toliki problem u svetskim finansijama izazvan time sto su FM i ostale banke otkupljivale hipotekarne kredite, vec time sto su na osnovu tih mortgage based securities vrsili dalja izdavanja papira koje su kupovale osiguravajuce kuce i penzioni fondovi u SAD i sirom sveta. Pitanje je da li je nasa NBS dobro odigrala svoju ulogu time sto nije dozvolila nasim penzionim fondovima, osiguravajucim kucama i bankama da kupuju papire koje je izdavao Lehman brotherrs recimo. Mozda nasa CB i nije tako dobar primer, ali uzmi recimo CB Spanije koja je uradila isto. Da li mislis da je bilo bolje da su nasi penzioni fondovi kupovali papire Lehman Brothers?

andreas breme said...

vest 1

If either institution, the two largest banking groups in Spain, or their clients, were worried about mortgage and financial turmoil, or a downturn in the housing market, it did not show.

Both banks, bellwethers of the Spanish financial system, remain bullish about the economic and financial market outlook.

vest 2

Santander and its rivals have also benefited from a prudent central bank.

The Bank of Spain learned some lessons during the Spanish banking crisis of the 1980s when around 50 Spanish banks holding 20% of the country's deposits went bankrupt.

As a result, the Bank of Spain has kept a watchful eye over lending practices including preventing banks from using off-balance sheet investments such as structured investment vehicles (SIVs), which were the making of the US sub-prime crisis.

"Anything that the bank invests in has to be on the same balance sheet," says Professor Schwartz, adding that you "can't hide under the table" when it comes to risky investments.

The Bank of Spain also ensured that Spanish banks built up reserves in the good times to help with the bad.

vest 3

An article in The Independent has looked closely at this and says there are two reasons behind it.

The first is that the Spanish banking system is strictly regulated, after a banking crisis in the 1970s which put many smaller and family-run banks out of business the country has learnt from its mistakes. The successful banks now ensure customers do not borrow beyond their means.

vest 4

Ivan Jankovic said...

Breme,

mark-to market racunovodstvo bi 1987 vecinu banaka u Americi odvelo u bankrot. 500 godina je nekako bankrski sektor poslovao bez Bazel II kriterijuma, ne vidim sto ne bi i dalje. U Americi se vec javljaju predlozi da se to ukine. Ako "pijanstvo" traje 500 godina, moglo bi i da se nastavi jos 500.

CRA je nalagao da se zajmi klijentima bez sredstava, odredjivao kvote, iznudjivao reket od banaka, terao ih da ukoliko zele da merdzuju moraju da imaju sto vise subprime zajmova. Klintonova reforma iz 1995 je to strasno pojacala, uvodeci kvote i pojacavajuci politicki favoritizam, sto je vodilo 30 strukom povecanju subprime zajmova. Ako ti mislis da je to "neutralno" u odnosu na krizu, onda ok.

Zanimljivo je i da ne spominjes nikad monetarnu politiku. Gligorov i Prokopijevic imaju jedan proto-austrijski argument koji se meni cini neoborivim: ekstremna politika jeftinog novca je navodila banke da se zaduzuju, politicki favoritizam i regualtorni pritisak da ulazu u nekretnine. Ako je novac jeftin isplativije je zaduzivati se nego uvecavati kapital/stednju. Dok su cene hipoteka rasle sve je bilo ok, a rasle su prevashodno zbog ludacke monetarne politike, ali kad je to puklo naisli su problemi.

O regulaciji i deregulaciji smo vec raspravljali. Ukidanje Glass Steagallovog zakona je samo omogucilo fuzije koje su sprecile propast mnogih banaka. Ne vidim kakav negativan uticaj je to moglo da ima na krizu. Uostalom, najveci problem u najregulisanijem delu finansijskog trzista, bakama, dok hedge fondovi naprimer funkcionisu odlicno, iako su minimalno regulisani.

andreas breme said...

"CRA je nalagao da se zajmi klijentima bez sredstava, odredjivao kvote, iznudjivao reket od banaka, terao ih da ukoliko zele da merdzuju moraju da imaju sto vise subprime zajmova."

ovo jednostavno nije tacno. ja sam ostavio ceo tekst zakona i nigde ne pise da banke treba da zajme klijentima koji nemaju prihode, niti da banke moraju da daju subprime zajmove. pokusao sam vec jednom slavisi i tebi da objasnim da subprime kredit nije isto sto i CRA kredit. subprime znaci da je kredit rizican, kamatna stopa visoka, da je zajmoprimac imao problema u proslosti ili da nema dovolje prihode i to ne mora da ima veze sa CRA kreditima. CRA je nalagao bankama da odredjeni deo kredita daju i u siromasnijim delovima administrativnih podrucja, a da pri tome to bude u skladu sa zdravom poslovnom politikom. pri tome, CRA se odnosio iskljucivo na banke koje su prikupljale depozite a ostali prodavci kredita su bili izuzeti. vec sam navodio primer, kredit od 2 000 000 dolara nekome ko zaradjuje 100 000 dolara bi bio subprime, ali kredit od 40 000 dat nekome ko je siromasan i zaradjuje 10 000 godisnje i nije imaop problema u kreditnoj istoriji sa normalnom kamatnom stopom nije subprime. mnogo je bilo onih koji su hteli da zarade na povecanju vrednosti nekretnina. A takodje i jedina studija o CRA i tekucoj finansijskoj krizi koju sam ja nasao govori da CRA nije imao efekta na rast subprime. ostavio sam link za tu studiju i ni slavisa ni ti je niste ni prokomentarisali niti stwe ponudili neke podatke koji govore u prilog vasoj tezi.

kao sto vec rekoh, veci problem je to sto su banke kupovali hov od Lehman Brothers, FM i FM i ostalih. Nisu stradale samo zemlje koje su imale dobar nadzor i regulaciju CB, poput Spanije ili Srbije. Kako objasnjevas da su Spanske banke nisu stradale i da su nakon ove krize postale najjace?

"O regulaciji i deregulaciji smo vec raspravljali. Ukidanje Glass Steagallovog zakona je samo omogucilo fuzije koje su sprecile propast mnogih banaka. Ne vidim kakav negativan uticaj je to moglo da ima na krizu."

ne znam da li je GLB act imao negativnog ili pozitivnog efekta na krizu. samo konstatujem da je izvrsena deregulacija. a GLB je donet 1999. a ne 2008. god. a ti govoris o njegovom uticaju u poslednjih par meseci.

Moja poenta je da je taj zakon mozda imao raznih uticaja i u proteklih 10 godina.

sto se hedge fondova tice, zaista nisam kompetentan u toj oblasti, ali po onome sto znam oni su zatvoreni za investitore i ne moraju da izvestavaju javnost o svom radu i to nije sporno. ali koliko znam i oni su imali problema...a i bilo je upozorenja da doprinose sistemskom riziku, mada operisu sa mnogo manje para nego ostali igraci te mislim da je to upozorenje preterano.

Today we're seeing another improbable linkage. A number of hedge funds are failing; others are seeing returns plunge. Among these is Goldman Sachs's flagship Global Alpha Fund, which burned a quarter of its $10 billion value over the last few weeks. And just as LTCM was free of the Russian debt that precipitated its collapse, Global Alpha was not a player in subprime junk. Indeed, Global Alpha's problems have not come from mortgages at all, but from a portfolio of stocks.

link 1

Hedge funds came under heightened scrutiny as a result of the failure of Long-Term Capital Management (LTCM) in 1998, which necessitated a bailout coordinated (but not financed) by the U.S. Federal Reserve. Critics have charged that hedge funds pose systemic risks highlighted by the LTCM disaster. The excessive leverage (through derivatives) that can be used by hedge funds to achieve their return is outlined as one of the main factors of the hedge funds' contribution to systemic risk.

Lazar Antonić said...

Meni se cini da su u Japanu pojeftinili novac tek kada su duboko upali u krizu, odnosno pošto je recesija trajala neko vreme. Koristili su jeftin novac da se izvuku iz recesije. Negde sam citao da je recesija toliko i trajala jer nisu ranije spustili kamate.